PKK-çılar İran raketlərini necə əldə edib?

Türkiyənin Suriya və İraq ərazisində döyüşdüyü “Kürdüstan Fəhlə Partiyası” (PKK) İrandan “358” raketi - qabaqcıl pilotsuz təyyarələri vurmağa imkan verən zenit sursatı əldə edib. PKK strukturları hələ may ayında pilotsuz təyyarələrlə mübarizə sahəsində öz imkanlarını artırmağa eyham vursalar da, o zaman təfərrüatları açıqlamayıb. Tehranın radikal kürd yaraqlıları silahla təmin etməkdə rolu onun Ankara ilə onsuz da çətin olan münasibətlərində problemlər yarada bilər.

Bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

PKK-nın “358” raketi əldə etməsi ilə bağlı “The Middle East Eye” (MEE) bir sıra mənbələrə istinadla xəbər verib. Portalın həmsöhbətlərindən biri bildirib ki, tədarüklə guya İran tərəfi məşğul olub. Üstəlik, bu məlumatlara görə, arsenalın kürd radikal sol qruplaşmasına təhvil verilməsi son 2 ildə hissə-hissə baş verib.

MEE-nin mənbələrinə görə, PKK-çılar raket əməliyyatı problemləri ilə bağlı xüsusi texniki qrup yaradıblar. Onların fikrincə, Suriya və İraqdakı kürd qüvvələrinin mövqelərinə hücum edən Türkiyə pilotsuz təyyarələrinin tez-tez yüksək hündürlüklərdə uçduğunu nəzərə alsaq, PKK nümayəndələri hələ aldıqları silahlara nəzarət etməyi öyrənməlidirlər.

Adının açıqlanmasını istəməyən türk təhlükəsizlik mənbələri qeyd ediblər ki, İran Türkiyə və İraq Kürdüstanının muxtar bölgəsinin maraqlarına qarşı çıxmaq üçün PKK ilə əlaqələrini getdikcə gücləndirir. Onların fikrincə, bu yaxınlaşma keçmişdə baş vermiş adi situasiya təmaslarından kənara çıxır. Məsələ ilə tanış olan digər bir türk mənbə MEE-yə deyib ki, təhlükəsizlik xidmətləri İranın və İraqdakı “vəkil qüvvələrinin” hərəkətlərini diqqətlə izləyir və onların Ankaranın mövqeyini pozmaq cəhdlərindən şübhələnir, xüsusən də prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın hərbi əməliyyatları azaltmaq niyyəti fonunda.

PKK informasiya platformaları hələ may ayında bildirmişdilər ki, qrup hazırda türk pilotsuz təyyarələrini, o cümlədən son illərdə məşhurlaşan “Bayraktar TB2”-ni vurmaq qabiliyyətinə malikdir. PKK 2023-cü ildən bəri yeni silahların köməyi ilə həm Türkiyə ordusu, həm də onun əsas əks-kəşfiyyatı olan Milli Kəşfiyyat Təşkilatının (MİT) Suriya və İraqda istifadə edilən 15 pilotsuz uçan aparatı zərərsizləşdirə bilib. Əvvəllər Ankaranın əsas düşmənlərindən birinin ixtiyarında yalnız insan daşına bilən hava hücumundan köhnə müdafiə sistemlərinin (MANPADS), o cümlədən Rusiya “İqla”sının bəzi modifikasiya edilmiş versiyasının olması ilə bağlı fərziyyələr var idi.

“358” raketi ötən ilin oktyabrında Qəzza zolağında genişmiqyaslı qarşıdurma başlayandan sonra artıq Livan “Hizbullah”ının arsenalında peyda olub. Üstəlik, həm İsrail, həm də “Hizbullah”a yaxın nəşrlər bu raketlərin müxtəlif İsrail PUA-larını vura bildiyini deyiblər.



Eyni zamanda, “358” raketi son illərdə İranın birbaşa dəstəkçisi olan Yəmənin “Ənsarullah” hərəkatında aşkar edilib. Husilərin arsenalında raket “Saqr-1” adlanırdı. O, Yəmən kampaniyası çərçivəsində Səudiyyə Ərəbistanının rəhbərlik etdiyi ərəb koalisiyasının pilotsuz təyyarələrinə qarşı uğurla sınaqdan keçirilib.

Ankara dəfələrlə bu yay Suriya və İraqda əməliyyat keçirəcəyinə söz verib. Üstəlik, son aylar Suriyanın şimal-şərqinə nəzarət edən “Suriya Demokratik Qüvvələri” (SDQ) kürd koalisiyasının bələdiyyə seçkilərini təyin etməyə hazır olması ilə bağlı xəbərlər qıcıq doğurur.

“Türkiyə” qəzetinin yazdığına görə, Türkiyə tərəfi hətta SDQ planlarının qarşısının alınmasının zəruriliyi ilə bağlı Rusiya və İranla danışıqlara başlayıb. Ankara Suriyadakı kürd qüvvələrinin fəaliyyət zonasına daxil olan yaşayış məntəqələrində - İdlib, Tel-Rifat və Mənbic ətrafında mövcud vəziyyəti dəyişdirmək və düzəltmək zərurətində təkid edir. Lakin İran prezidenti İbrahim Rəisi ilə danışıqlar helikopter qəzasına görə dondurulub.

Bələdiyyə seçkiləri ideyasının Dəməşqlə qarşıdurmada olan şimal-şərq bölgəsinin təhlükəsizliyinin əsas təminatçısı olan ABŞ tərəfindən dəstəklənmədiyini nəzərə alan “Kürd Muxtariyyəti” səsverməni iyunun 11-dən avqustun 8-nə keçirməyə məcbur olub.

“Səsvermənin təxirə salınması qərarı seçkilərdə iştirak etməyə hazırlaşan siyasi partiya və ittifaqların tələbi əsasında qəbul edilib, - deyə “Ali Seçki Komissiyası”nın təxirə salınma ilə bağlı rəsmi açıqlamasında bildirilir. - Onların namizədlərinə seçkiqabağı təşviqat aparmaq üçün əlavə vaxt lazımdır və seçkilərdə beynəlxalq təşkilatlardan müşahidəçilərin də iştirakı nəzərdə tutulur”.

Qeyd edilir ki, bu qərar Türkiyənin sərhəd bölgələrində quru əməliyyatını gecikdirə bilər.

Y. QACAR